بررسی محصول الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه الخوارزمشاهیه ( جلد اول )
کتاب الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه الخوارزمشاهیه ( جلد نخست )
کتاب الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه الخوارزمشاهیه اثر اسماعیل بن الحسن بن محمد الحسینی الجرجانی می باشد.
الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه الخوارزمشاهیه با تصحیح و توضیح مهدی مدائنی به چاپ رسیده است.
این کتاب جزو آثار فخیم نامدار و دانشمند بزرگ قرن پنجم و ششم هجری قمری یعنی سید اسماعیل جرجانی می باشد.
در باب جلالت قدر سید همین بس که علامه شادروان دهخدا در لغت نامه ذیل عنوان اسماعیل جرجانی چنین آورده است:
…… بعضی از اهل صناعت ذخیره را به حاوی رازی و قانون بوعلی فضیلت نهاده اند و هم از لحاظ ادب شاهکاری بی نظیر در نثر فارسی است.
این که بی نظیر می گوییم از این است که در صناعت طب با بسیاری فصول و ابواب و گوناگونی مباحث که آن صناعت را است در همه جا این نویسنده به فصاحت بلعمی و بیهقی مقاصد خویش را ادا کرده است.
در حالی که آن دو تنها در میان وقایع تاریخ هنر خویش نموده اند و آنان که با سفسطه طفلانه جمعی مغرض فریفته شده و زبان فارسی مرکب کنونی را برای ادامه مقاصد علمی کوتاه می شمارند ، اگر روزی بدین کتاب ممارست ورزند ، چون آفتاب نیم روز بینند که بلیغ تر زبانی برای تعبیر مباحث علم همین زبان مرکب است.
کتاب حاضر تلخیصی متوسط است از ذخیره که توسط سید برای استفاده دانشجویان و اساتید فراهم آورده است.
فهرست مطالب کتاب الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه الخوارزمشاهیه شامل موارد زیر می باشد:
- دبیاچه مصحح
- خطبه کتاب
- فهرست مقالات کتاب
- گفتار اول : اندر یاد کردن حد طب و موضوع و منفعت آن ؛ و یاد کردن جزء علمی و عملی از آن ؛ و یاد کردن ارکان و مزاج و اخلاط
- گفتار دوم : اندر شناختن اندام های بسیط
- گفتار سوم : اندر شناختن اندام های مرکب
- گفتار چهارم : اندر تشریح قوت ها
- گفتار پنجم : اندر شناختن تندرستی و بیماری و سبب و غرض و بیماری های شرکتی و مزاجی و بیماری های اندام های مرکب و غیر آن
- گفتار ششم : اندر نبض
- گفتار هفتم : اندر دم زدن
- گفتار هشتم : اندر تفسره
- گفتار نهم : اندر شناختن احوال تندرست و بیمار از احوال ثفل طعام
- گفتار دهم : اندر شناختن حال ها از عرق
- گفتار یازدهم : اندر احوال نفث
- گفتار دوازدهم : اندر شناختن اسباب احوالی که اندر تن پدید آید و هریک سبب حالی دگر باشد طبیعی اگر ناطبیعی
- گفتار سیزدهم : اندر اسباب و احوال زادن و مردن
- گفتار چهاردهم : اندر تقدمه المعرفه
- گفتار پانزدهم : اندر بحران
- ضمائم
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.