حجامت درمانی چیست؟
شاید پرسش هایی داشته باشید؛ حجامت چیست؟ عملکرد حجامت چگونه است؟ عوارض حجامت چیست؟ فواید حجامت و بادکش چیست؟ حجامت برای چه بیماری هایی مفید است؟ بهترین زمان حجامت کی است؟ برای چه کسانی ضرر دارد و نباید حجامت کنند؟ هر آنچه که باید قبل از امتحان آن بدانید را بررسی خواهیم کرد.
درمان های جایگزین اخیرا بسیار رایج شده‌اند و حجامت یکی از آنهاست. اگرچه ما آن را به عنوان طب جایگزین دسته بندی می‌کنیم، اما حقیقت این است که حجامت و بادکش یک روش درمانی باستانی است، به طوری که قدمت آن به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد برمی‌گردد : (پاپیروس ایبرس مصری معروف (۱۵۵۰ قبل از میلاد Ebers Papyrus)).
یک درمان طب سنتی
حجامت درمانی یک درمان جایگزین باستانی است که در آن درمانگر لیوان های مخصوصی را برای چند دقیقه روی پوست شما قرار می‌دهد تا مکش ایجاد کند. مکش و ایجاد خلا، اخلاط و رگ های خونی را به سطح می‌کشد که می‌تواند به جریان خون، تسکین درد و حس آرامش کمک کند. روش های حجامت مختلفی وجود دارد و بسته به نیاز شما می‌توان لیوان های حجامت را در قسمت ها و نقاط مختلف بدن قرار داد. حجامت درمانی برای بسیاری از بیماری ها از جمله درد، اضطراب، مشکلات گردش خون و مشکلات گوارشی مفید است.
حجامت یک درمان طب سنتی است که ریشه در سنت های باستانی شرق دارد. یک فرض اساسی در پشت این روش نهفته است – ما می‌توانیم بدن خود را التیام بخشیم و درد را با بهبود گردش خون و کاهش التهاب تسکین دهیم که این می تواند بخشی از فواید حجامت باشد.
بادکش در سیستم درمانی شرق مانند چین، ژاپن و کره رایج است و در بقیه جهان از جمله ایران به آرامی جایگاه خود را در شیوه‌های درمانی پزشکی پیدا می‌کند، زیرا مطالعات نشان داده است که می‌تواند تأثیر مثبتی بر بیماران بگذارد. اگر در مورد حجامت چیزی نشنیده‌اید و می‌خواهید در مورد آن بیشتر بدانید، جای درستی آمده‌اید!
آیا بادکش درمانی موثر است؟
یک درمانگر از لیوان حجامت روی پوست شما برای ایجاد مکش و ایجاد خلا استفاده می‌کند. این مکش یک جریان جدید ایجاد می‌کند که خون را به سمت عضو مورد نظر تغییر مسیر می‌دهد و با توجه به گردش خون ایجاد شده التهاب را کاهش می‌دهد، عضلات و کل بدن شما را شل می‌کند و به مقابله با درد کمک می‌کند.
حجامت دو نوع است، خشک یا مرطوب که در زبان عامیانه نوع خشک آن که بدون خون گیری است را بادکش و نوع مرطوب آن را که همراه با خونگیری است، حجامت می‌نامند؛ در هر دو نوع با ایجاد خلا در لیوان بادکش مکش ایجاد می‌شود که این خلا با آتش ( بادکش گرم ) یا بدون آتش ( باکش سرد ) صورت می‌گیرد. هنگام استفاده از بادکش گرم ، درمانگر، آتش را درون لیوان بادکش گرم می برد سپس لیوان را روی پوست شما قرار می‌دهند و خلاء ایجاد شده باعث می شود رگ های خونی شما منبسط شوند. این فرآیند معمولا تا سه دقیقه طول می‌کشد.
سپس، خراش های کوچک و سطحی را روی پوست شما ایجاد می‌کند تا عمل ساکشن دوم و خون گیری را انجام دهد. این فرآیند مقداری خون مویرگی را خارج می‌کند و این امر باعث افزایش اکسیژن رسانی، کاهش التهاب و تنش ناحیه می‌شود.
انجام حجامت، نوع آن، نقاط و محل بادکش با تشخیص متخصص صورت می‌گیرد؛ گاهی اوقات، پزشک بنا به تشخیص خود، درمان را با طب سوزنی، ماساژ، داروهای گیاهی، شیمیایی و یا روش های دیگر درمانی ترکیب می‌کند.
جنس لیوان های بادکش چیست؟
لیوان های بادکش یا برای حجامت و بادکش گرم به کار می‌روند یا برای بادکش سرد ؛ برخی از لیوان بادکش سرد دارای سوپاپ بوده که در بعضی موارد سوپاپ آنها دارای فنر است و ایجاد مکش و تنظیم آن از طریق این سوپاپ ها صورت می‌گیرد و نوع دیگر لیوان بادکش سرد لیوان های پوآر دار هستند که معمولا برای خونگیری استفاده نمی‌شوند؛ در لیوان های بادکش گرم هیچ روزنه و سوپاپی وجود ندارد و مکش توسط شعله و آتش ایجاد می شود؛ لیوان های حجامت از نظر جنس چند گونه هستند:
- شیشه : هم در لیوان های بادکش گرم و هم بادکش سرد استفاده می‌شود.
- بامبو : مورد استفاده در بادکش گرم
- سفال: مورد استفاده در بادکش گرم
- سیلیکون: مورد استفاده در بادکش سرد
- پلاستیک: در لیوان های بادکش گرم و بادکش سرد استفاده می‌شود.
جنس لیوان مورد استفاده به نظر درمانگر و نیاز درمانی شما بستگی دارد. برخی از لیوان ها ممکن است برای بادکش همراه با ماساژ به کار روند زیرا می‌توانند از جایی به جای دیگر روی پوست شما حرکت کنند و بلغزند مانند لیوان های سیلیکونی .
فواید حجامت درمانی
برخی از مزایا و فواید حجامت و بادکش درمانی بر اساس تحقیقات علمی:
- کمک به افزایش گردش خون
- افزایش آستانه درد و کاهش ناراحتی کلی
- بهبود متابولیسم
- تحریک و بهبود سیستم ایمنی بدن
- کاهش کلسترول و اسید اوریک
- با افزایش برون ده لنفاوی ایمنی را تقویت می‌کند
- کاهش التهاب
- سیستم عصبی را آرام می‌کند
- بهبود کارایی عضلات و بافت همبند
- محدودیت ها و چسبندگی های بافت را از بین می‌برد
- آرامش عمومی
- بهبود عملکرد ورزشی
- حفظ سلامت و تندرستی
برخی از بیماری هایی که ممکن است با حجامت بهبود یابند:
- درد (کمر درد، گردن درد، شانه درد و غیره)
- برونشیت
- فشار خون
- روماتیسم مفصلی
- عضلانی اسکلتی مانند سندرم تونل کارپ – یکی از شایع ترین سندرم ها
- بیماری روده تحریک پذیر (IBD)
- سردرد، میگرن و غیره
عوارض حجامت چیست؟
حجامت خطرات و عوارض قابل توجهی ندارد مگر در شرایط یا بیماری های خاص؛ عوارضی که آورده شده است برای همه یکسان نیست و بسته به شخص، ممکن است رخ دهد؛ پس به یاد داشته باشیم فواید حجامت شامل همه اشخاص نمی‌شود:
- آلرژی (حساسیت به جنس لیوان)
- کبودی
- سرگیجه
- حالت تهوع
- تاول پوستی
- سیاهی رفتن چشم
در طول فرآیند هیچ کدام از عوارض رخ نخواهند داد و عوارض حجامت پس از انجام درمان، ممکن است ظاهر شوند. با این حال، روند بهبود طبیعی هر گونه تغییر رنگ پوست یا آسیب پوستی ایجاد شده توسط کاپ بادکش در عرض چند روز یا چند هفته شروع به محو شدن خواهد کرد. اگر احساس ناراحتی می‌‌کنید یا شک دارید از پزشک یا درمانگر خود کمک بگیرید.
حجامت برای چه کسانی ضرر دارد و ممنوع است؟
در کتاب های طب سنتی ایرانی بسیاری از بزرگان و دانشمندان پزشک ایرانی شرایطی را برای حجامت آورده‌اند که برخی از آن ها ممنوعیت حجامت برای افراد خاص است:
- زنان باردار مگر با تشخیص پزشک
- بیماران هموفیلی، سرطانی و بیماری صرع
- اشخاص دارای بیماری قلبی
- کسانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده کرده‌اند
- افراد دارای فشار خون مقطعی بالا
- افراد دارای مشکلات پوستی مانند اگزما
- کودکان زیر دو سال و افراد بالای شصت سال مگر در ضرورت و تشخیص پزشک
بادکش چگونه انجام می شود؟
مراحل بادکش بسته به نوع آن کمی متفاوت است. درمانگر با توجه به نوع حجامتی که انجام می‌دهد، لیوان های حجامت را برای مدت معینی در نقاط مورد نظر و خاصی قرار می‌دهد. برخی کاپ ها را برای مدتی روی پوست به صورت لغزان حرکت می کنند تا پوست شما را کشیده یا ماساژ دهند که این روش بادکش ، بادکش لغزان نام دارد.
بسته به نوع درمان، ممکن است چندین کاپ بادکش روی پوست شما بگذاشته شود.
روش های حجامت عبارتند از:
حجامت خشک: امروزه در این نوع حجامت به دو روش، خلا ایجاد می‌شود؛ مکش توسط ساکشن از طریق سوپاپ های لیوان بادکش ایجاد می‌شود یا توسط یک گلوله پنبه آغشته به الکل که به آتش کشیده می‌شود، توسط گرما اکسیژن کاپ حجامت را خارج شده و موجب مکش می شود که این امر پوست را به داخل فنجان می‌مکد.
حجامت مرطوب: پس از مراحلی که در حجامت خشک گفته شد پزشک لیوان ها را جدا کرده و با تیغ حجامت و بیستوری یا سوزن سون استار چند خراش و برش سطحی ایجاد می کند تا حجامت همراه با خونگیری انجام شود.
برای اطلاعات بیشتر درباره فواید حجامت، کتاب های حجامت و بادکش درمانی را مطالعه کنید
آیا حجامت درمانی دردناک است؟
مهم ترین نکته ای که باید به خاطر داشته باشید این است که بادکش اصولی بی‌خطر است، حتی اگر پوست شما بعد از جلسات بادکش درمانی دچار عارضه شود. بنابراین، نباید کارهایی را انجام دهید که آن را بدتر کند، مانند لایه برداری یا آفتاب گرفتن بدون محافظ.
هیدراتاسیون نیز توصیه می‌شود، زیرا سیستم لنفاوی شما از آب برای کاهش سموم و پاکسازی سیستم شما استفاده می‌کند. فواید حجامت و هدف از بادکش سم زدایی و التیام بدن است، پس حتما آب کافیفف بنوشید.
چه کسانی می توانند از حجامت سود ببرند؟
مردم بیش از ۲۰۰۰ سال است که از بادکش درمانی برای کاهش درد ناشی از مشکلات کمر، گردن درد، سردرد، زانو درد، سرگیجه و بسیاری از مسائل دیگر استفاده می کنند.
کمردرد : بسیاری از افراد از حجامت برای کمردرد استفاده می‌کنند. ممکن است به تسکین کمردرد مزمن و درد عضلانی ناشی از ورزش یا آسیب کمک کند.
گردن درد : از فواید حجامت تسکین سردردهای تنشی و گردن درد ناشی از سفت شدن عضلات شانه و گردن است. حجامت در مقایسه با گروه‌های بدون مداخله یا کنترل فعال یا به‌عنوان یک درمان مستقل، درد گردن را در مبتلایان بهبود می‌بخشد. بسته به نوع گروه کنترل، حجامت نیز با افزایش اثربخشی از نظر عملکرد و کیفیت زندگی همراه است. با این حال، به دلیل کیفیت پایین شواهد ارزیابی شده، نمی‌توان نتیجه گیری قطعی کرد.
آرتریت یا سایر دردهای مفصلی : حجامت ممکن است به درمان استئوآرتریت، فیبرومیالژیا یا سایر شرایطی که باعث درد مفاصل در سراسر بدن می‌شوند کمک کند. گرما و ماساژ ملایم کاپ می‌تواند التهاب را کاهش دهد، گردش خون را بهبود بخشد و سفتی مفاصل شما را از بین ببرد.
اضطراب و افسردگی : قرن‌هاست که در برخی فرهنگ ها از بادکش برای کاهش استرس و اضطراب استفاده می‌شود. هنگامی که یک پزشک آموزش دیده کاپ های بادکش را روی پوست شما می‌چرخاند، سیستم عصبی پاراسمپاتیک شما ارزیابی می‌کند. این کار باعث می‌شود تا آرامش کامل در کل بدن شما حرکت کند. (بهبود سیستم عصبی پاراسمپاتیک ضربان قلب و فشارخون را تنظیم، هضم را تحریک می‌کند، و فعالیت روده و غدد را بهبود می‌بخشد.) ماساژ بافت عمیق ممکن است باعث آرامش و افزایش جریان خون مغز شود، که تصور می‌شود برای کاهش علائم اضطراب یا افسردگی مفید است.
بنابراین، آیا حجامت می تواند باعث بهبودی شود؟
امیدواریم توانسته باشید چیز جدیدی بیاموزید، یا به آنچه که یک بادکش درمانی می‌تواند برای کسی انجام دهد، اطمینان پیدا کرده باشید. چه به دنبال کمک به رفع مشکلی باشید که باعث درد مزمن شما شده است، چه بخواهید بهبودی را برای یک رگ به رگ شدن ناخوشایند یا یکی دیگر از ناهنجاری های آناتومیکی بدن خود به ارمغان بیاورید، به تشخیص متخصص، یک جلسه بادکش می‌تواند گامی در جهت درست باشد. در خاتمه، مشخص شده است که انجام حجامت درمان تکمیلی مفید برای سلامتی بسیاری از افراد است. مهم است که به خاطر داشته باشید که حجامت به تنهایی یک درمان نیست، اما یک ابزار ارزشمند مراقبتی و کمک به درمان از فواید آن برای شما است.
می توانید از پزشک طب سنتی خود در مورد انجام حجامت درمانی در جلسه بعدی سوال کنید. درمانگران در درمانگاه ها و سلامتکده های طب سنتی ایرانی استفاده از روش‌های حجامت مطمئن و آموزش دیده و دارای گواهینامه هستند، بنابراین اگر در مورد فواید و اثربخشی حجامت سؤالی دارید، در پرسیدن آن تردید نکنید.
توجه: لطفاً به یاد داشته باشید کهاین مقاله فقط برای اهداف اطلاعات و آموزش است و نباید جایگزین توصیه های پزشکی حرفه‌ای شود. لطفاً قبل از شروع یک برنامه درمانی جدید با پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین به یاد داشته باشید بادکش همراه با خونگیری برای همه مفید نیست و حتما با نظر و تجویز پزشک باید انجام گیرد.
به ایرانیان طب بپیوندید
بیشتر بخوانید:
شرایط حمام کردن از دیدگاه طب سنتی
نشانی و تلفن درمانگاه های طب سنتی